555 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği, 30 Aralık 2023 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu tebliğ ile 2023 hesap dönemi sonunda ve sonraki dönemlerde yapılacak enflasyon düzeltmesi işlemleri hakkında açıklamalar yapılmıştır.

Tebliğde öne çıkan hususlar şunlardır:

• 2023 hesap dönemi sonunda çıkarılacak kesin mizan üzerinden bilanço kalemleri enflasyon düzeltmesine tabi tutulacaktır. Bununla birlikte, 2023 hesap dönemine ait vergi matrahı, düzeltme öncesi mali tablolara göre tespit edilen kârlar üzerinden hesaplanacaktır
• Mükellefler, geçici vergi dönemlerinin sonunda mali tabloları düzenlemek ve enflasyon düzeltmesi yapmak zorundadır. Bu düzenlemeler, mevzuatta belirtilen şartların varlığına bağlıdır. Eğer bir hesap dönemi içindeki geçici vergi dönemlerinden birinde düzeltme yapılırsa, takip eden geçici vergi dönemlerinde ve hesap dönemi sonunda da düzeltmeler yapılacaktır.
• Enflasyon düzeltmesi yapmak zorunda olan mükelleflerin bu işlemi yapmamaları veya usulüne uygun yapmamaları durumunda vergi matrahı doğru şekilde tespit edilmemiş olacağından, cezai yaptırımla karşılaşmaları mümkündür.
• Enflasyon düzeltmesi, kazançlarını bilanço usulüne göre tespit eden gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri tarafından yapılacaktır. Bu kapsamda, kollektif, adi komandit ve adi şirketler de yer almaktadır. Ayrıca, kurumlar vergisi mükellefi olan iş ortaklıklarının bilançoları da enflasyon düzeltmesine tabi tutulur.
• Enflasyon düzeltmesi, mali tablolardan sadece bilançonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulmasını öngörmektedir.
  Enflasyon düzeltmeleri, ilgili kıymetlere ait fark hesaplarına ve enflasyon düzeltme hesabına kaydedilecektir.
  

Tebliğde, enflasyon düzeltmesi işlemlerinin nasıl yapılacağı şu şekilde açıklanmıştır:

• Öncelikle, mali tabloda yer alan kıymetler arasından parasal olmayan kıymetlerin belirlenmesi gerekmektedir.
• Parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak tutarları (düzeltmeye esas tutarları) tespit edilecektir.
• Enflasyon düzeltmesinde kullanılacak düzeltmeye esas tarihler ve düzeltme/taşıma katsayıları belirlenecektir.
• Düzeltmeye esas tutarlar, düzeltme/taşıma katsayılarıyla çarpılarak parasal olmayan kıymetlerin düzeltilmiş tutarları hesaplanacaktır. – Düzeltilmiş değerler ile düzeltme öncesi değerler arasındaki farklar enflasyon düzeltme hesaplarında kayıtlara alınacaktır. Enflasyon düzeltme hesabında oluşan bakiye, duruma göre geçmiş yıl karı veya geçmiş yıl zararı hesabına nakledilecektir
• Parasal olmayan kıymetler düzeltilmiş değerleriyle, parasal kıymetler ise düzeltmeye tabi olmadan mali tabloda gösterilecektir.
• Böylece, 1.1.2024 açılış kaydında parasal kıymetler (parasal varlıklar ve parasal kaynaklar) enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamış değerleriyle, bilançoda görünen parasal olmayan kıymetlere (parasal olmayan varlıklar ve parasal olmayan kaynaklar) ait değerler ise enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş değerleriyle yer alacaktır.

Sonuç olarak, 555 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile 20 yıl aradan sonra enflasyon düzeltmesine ilişkin önemli düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemeler arasında özellikle özsermaye kalemleri ile ilgili konular şimdiden tartışma yaratmaya başlamıştır.  Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri enflasyon düzeltmesi ile ilgili gelişmeleri bir süre daha yakından izleyeceklerdir.

Söz konusu Tebliğ 30.12.2023 tarihli 2’nci Mükerrer Resmî Gazetede yayınlanarak aynı tarihte yürürlüğe girmiştir.

555 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği bültenimiz ekinde yer almaktadır.