Enflasyon muhasebesi uygulaması başladı. Uygulamaya göre 31/12/2023 tarihli mali tablolar, enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına bakılmaksızın düzeltmeye tabi tutulacak. Ancak Kamu Gözetim Kurumu’nun yayınlamış olduğu duyuruda farklı geçiş tarihleri belirlenebileceğinin belirtilmesinin ardından SEDDK; sigorta, reasürans ve emeklilik şirketlerinin enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacağını duyurdu. UFRS 17 ise, ülkemizde 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek.

Vergi Usul Kanunu’nda enflasyon düzeltmesi olarak tanımlanan enflasyon muhasebesi temelde, paranın satın alma gücündeki değişmeler nedeniyle gerçek durumu ifade edemeyen mali tabloların, gerçek durumu ifade eder hale gelmelerini sağlamak üzere düzeltme işlemine tabi tutulmasına deniyor. Enflasyon düzeltmesini yapmak için şu işlemler sırasıyla yerine getiriliyor:

Mali tabloda yer alan kıymetlerden hangilerinin parasal olmayan kıymet olduğunun tespit edilmesi,
Tespit edilmiş parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak tutarların bulunması,
Bulunan bu tutarların ait oldukları düzeltme katsayılarıyla çarpılması,
Parasal olmayan kıymetler düzeltilmiş değerleriyle, parasal kıymetlerin ise düzeltmeye tabi tutulmaksızın mali tabloda gösterilmesi.
Enflasyon düzeltmesinin amacı ise mali tablonun ait olduğu tarihteki satın alma gücü cinsinden hesaplanmasını sağlamak. Enflasyon muhasebesi, mali tabloların enflasyonun etkisinden arındırılması ve böylece vergileme üzerindeki enflasyondan kaynaklanan olumsuzlukların giderilmesi açısından önem arz ediyor. Enflasyon muhasebesi, tüm sektörlerin gündemlerinde yer aldığı gibi sigorta sektörünün de gündeminde yer alan bir başlık. Kamu Gözetim Kurumu’nun (KGK) yayınlamış olduğu “Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Finansal Tablolarının Enflasyona Göre Düzeltilmesi Hakkında Duyuru”da, 29 Ocak 2022 tarih ve 31734 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7352 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 1’inci maddesiyle Vergi Usul Kanunu’na eklenen Geçici Madde 33 uyarınca vergi mevzuatına göre hazırlanan 31/12/2023 tarihli mali tabloların enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulacağı belirtildi. Duyuruda ayrıca kendi alanlarında düzenleme ve denetleme yapmakla yetkili olan kurum ya da kuruluşların TMS 29 ya da BOBİ FRS’deki (Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı) hükümlerin uygulanmasına yönelik olarak öngörülenden farklı geçiş tarihleri belirleyebileceği ifade edildi. SEDDK da 6 Aralık 2023 tarihinde yayınladığı “Sigortacılık Sektöründe Enflasyon Muhasebesi Uygulaması Hakkında Genelge” ile sigorta, reasürans ve emeklilik şirketlerinin 31 Aralık 2023 tarihli mali tablolarının TMS 29 kapsamında yapılması gereken enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacağını duyurdu.

UFRS 17 2025’E ERTELENDİ
Uluslararası Finansal Raporlama Standartları yani UFRS 17, 6 sene önce Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) tarafından yayımlandı. Türkiye’de ise Kamu Gözetim Kurumu, UFRS 17’nin Türkçesi olan Türkiye Finansal Raporlama Standartları yani TFRS 17’yi yayımladı. UFRS 4’ün yerini alacak UFRS 17, sigorta sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesini belirleyen ilk kapsamlı ve gerçek anlamda uluslararası bir UFRS standardı olarak karşımıza çıkıyor. UFRS 17’nin sağladığı başlıca kazanımlar ise şunlar:

Onlarca yıllık aktüerya modellerini ve teknolojilerini modernize etmek,
Finansal kapanış ve dipnot oluşturma süreçlerini optimize etmek,
Verilerin entegrasyonu da dahil, finansal ve aktüeryal faaliyetleri entegre etmek,
Kontrollerin otomatizasyonu.
UFRS 17’yi özetleyecek olursak, şirketlerin sadece muhasebe ve aktüerya süreçlerine etki eden bir standart olmaktan ziyade sigorta şirketlerinin mevcut bilgi teknolojileri altyapısını ve iş yapma şekillerini de etkileyecek bir değişim olduğundan büyük önem arz ediyor. Bu standart nedeniyle finans ve aktüerya ekiplerinin yakın temas içinde olması bir zorunluluk haline geliyor. Ek olarak yeni yazılım ihtiyaçları doğduğundan ekip yapılarında değişiklikler yapılmaya başlanıyor. UFRS 17, şirket stratejisini etkileyecek bir dönüşüm olduğundan sigorta şirketleri, yeni sigortacılık standardına uyum sağlayabilmek için teknik ve operasyonel değişikler yapmak zorunda. İlk yürürlük tarihi 1 Ocak 2021 olarak belirlenen UFRS 17, ilk olarak 1 Ocak 2022’ye ve ikinci olarak 1 Ocak 2023’e ertelenmişti. İki kez ertelenen standart, ülkemizde bir kez daha ertelenerek 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (SEDDK) konuya ilişkin Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin Finansal Raporlamaları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 13’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “1/1/2024” ibaresi “1/1/2025” şeklinde değiştirildi. SEDDK’nın 29 Aralık 2023 tarihinde yayımladığı tebliğde ise mali tabloların mevcutta olduğu gibi TFRS 4 esaslı olarak hazırlanmasına devam edilmesi kararı alındı. 5 Ocak 2024 tarihinde yayımlanan genelge ile de şirketlerden mevcut mali tablolarına ek olarak 2024 yılında çeyrek dönemler itibarıyla UFRS 17’ye uyumlu mali tabloların da alınacağı belirtildi. Genelgede ayrıca şirketlere aşamalı bir geçiş planı takvimi getirildi. SEDDK’nın sunduğu bu geçiş planı takvimi, şirketlerin 1 Ocak 2025’teki resmi uygulama geçiş tarihine çok daha hazır bir şekilde girmesini sağlayacak.