ENFLASYON DÜZELTMESİ NEDİR?
- VUK’ta yer alan bir değerleme ölçüsüdür.
- VUK Mükerrer 298/A maddede düzenlenmiştir.
- VUK Geçici 33. madde(31.12.2023 tarihli düzeltme)
- Enflasyon düzeltmesiyle ilgili GİB tarafından tebliğ taslağı 18.10.2023 tarihinde yayınlanmıştır.
- 338 Sıra No’lu VUK Genel Tebliğ(2004 ve takip edilen yıllarda uygulama)
- 8,9,11,17 Nolu VUK Sirkülerleri
İlk defa uygulandığı 2003 mali tabloların düzeltilmesiyle ilgili VUK Geçici 25. madde mevcuttur.
VUK 298/A maddesinde
Enflasyon düzeltmesi; parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak tutarlarının düzeltme katsayısı ile çarpılması suretiyle, malî tablonun ait olduğu tarihteki satın alma gücü cinsinden hesaplanması,
olarak tanımlanmaktadır.
2021 yılının son çeyreğinde şartlar oluşmuştu.
Şartların oluştuğu 2021 döneminde uygulanmayacağı 31.12.2023 tarihinde şartlar oluşmasa dahi uygulanacağı yönünde VUK Geçici 33. madde mevcuttur.
Özel hesap dönemine tabi mükellefler 31.12.2023 tarihli bilançoları yerine 2024’te biten bilançolarını VUK Geçici 33. maddeye göre düzelteceklerdir.
ENFLASYON DÜZELTMESİ İLK NE ZAMAN UYGULANDI ?
Ülkemizde enflasyon düzeltmesi ilk olarak, 5024 sayılı kanunla 31.12.2003 tarihinde Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinde değişiklik yapılarak ve kanuna geçici 25’inci madde eklenerek yürürlüğe girmiştir.
ENFLASYON DÜZELTMESİ İLK NE ZAMAN UYGULANDI ?
• 31.12.2003 yılı tabloları 2004’e baz teşkil etmek üzere düzeltilmiş, 2004 yılında da uygulandıktan sonra bugüne kadar uygulanmamıştır.
KİMLER, NE ZAMAN YAPAR?
Şartların oluşması halinde bilanço esasına göre defter tutan GV, KV
mükellefleri
*İşletme hesabına göre defter tutanlar ile serbest meslek erbapları isterlerse atiklerini
düzeltmeye tabi tutarak amortismanı yeni değerlerden ayırabilir.
*Münhasıran altın, gümüş alım satım imalatıyla uğraşanlar her zaman yapar.
KİMLER YAPMAZ?
Defterlerini yabancı para cinsinden tutanlar
*TL tutmaya başlayanlar 3 yıl enflasyon düzeltmesi uygulamazlar.
• Serbest Bölgede faaliyet gösterenler yapacak mı?
Tebliğ taslağında sadece yabancı para cinsinden defter tutanların yapmayacağı belirtilmiştir. 9 Nolu VUK Sirkülerinde 06.02.2004 tarihinden önce faaliyete başlayan serbest bölgedeki mükelleflerin düzeltme yapmayacağı belirtilmiştir.
ŞARTLAR
Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinde
Yİ-ÜFE artışın;
Son üç hesap döneminde %100’den
İçinde bulunulan hesap döneminde % 10’dan fazla olması
•İki şartın gerçekleştiği geçici vergi dönemlerinden itibaren başlar.
•Herhangi bir geçici vergide yapılırsa o yılın tamamı düzeltilir.
•İki şartın birlikte gerçekleşmemesi halinde sona erer.
Erteleme olabilir mi?
Gelir İdaresi tebliğ taslağını yayınlamıştır.
• 2021 yılında TÜRMOB’un yazılım ve personel olarak hazır olmadığı yönünde görüşleri vardı, şu an personel ve yazılım olarak hazır olduklarını ifade etmektedir.
• Erteleme için kanuni düzenleme gereklidir.
NEYİ DÜZELTİYORUZ?
Sadece bilanço
•Bilançodaki parasal olmayan kıymetleri
Aktif, Pasif
I-DÖNEN VARLIKLAR
III/IV KISA UZUN VADELİ BORÇLAR
Parasal olmayan kıymetler (varlık), Parasal olmayan kıymet (kaynak)
II-DURAN VARLIKLAR
V- ÖZKAYNAKLAR
Parasal olmayan kıymet (varlık), Parasal olmayan kıymet (kaynak)
HANGİ HESAPLAR ENFLASYON DÜZELTMESİNE TABİ OLACAK?
110 Hisse Senetleri
150-157 Stoklar
159/259 Verilen Avanslar (Parasal Olmayan)
126/226- Verilen Depozito ve Teminatlar (Parasal Olmayan)
170- Yıllara Sari İnş. On. Maliyetleri
180/280- Gelecek Döneme Ait Giderler
24- Mali Duran Varlıklar
25- Maddi Duran Varlıklar
258 Yapılmakta Olan Yatırımlar
26- Maddi Olmayan Duran Varlıklar
27-Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
257-268-Amortismanlar
340/440 Alınan Sipariş Avansları
(Parasal Olmayan)
326/426- Alınan Depozito ve Teminatlar (Parasal Olmayan)
350 Yıllara Sari İnş. On. Hakedişleri
380/480 Gelecek Döneme Ait Gelirler
5- Özkaynaklar